Shefqet Avdush Emini

 

 

 

- Cilat ishin rrethanat që një piktor i ri të realizohej në Kosovë?

-Nuk ka qenë lehtë: në një anë ishte situata e rëndë politike nën okupimin e Serbisë, ndërsa bashkë me të edhe gjendja e rëndë ekonomike dhe ndërprerja e perspektivës për arsimim dhe krijimtari të të gjitha fushave. .Kushtet e punës kanë qenë tejet të vështira. Në ato kushte të rënda të punës edhe atmosfera krijuese ishte depresive, e cila lente pak hapësirë të mendohej e te punohej për të bukurën.
- A ju shtrëngoi situata politike në Kosovë t'ia mësyni Perëndimit.

- A e zgjodhe Holandën apo fati të qiti këndej. Si u bë që të vendosesh këtu?

 

Acryl ne pelhur Egjipt 2012

- Cilat ishin vështirësitë që u ballafaqove në vendin e ri, në Holandë?

 

Acryl ne pelhur Egjipt 2012

- Fillimi ka qenë shumë i veshtirë, por hap pas hapi, këtu kam gjetur shumëçka të mirë dhe çka është më e rëndësishme, këtu njerëzit e duan artin dhe dinë ta vlerësojnë atë.

- Si ju priu fati që të afirmoheshi në një hapësirë të vështirë konkurrente në botën perëndimore të artit.

- Këtu puna çmohet dhe vlerësohet. Kuptohet se nga ne të huajt kërkohet të punojmë shumë më shumë se artistët vendas, mirëpo aftësia dhe puna nuk mohohet nuk ka kritere të dyfishta. Mjerisht tek ne në Kosovë ndodh e kunërta: jo vetëm puna, por edhe shumë aspekte të tjera merren parasysh, si pozita në shoqrëi, gjendja materiale etj. Në Holandë je artisti i mirë nëse vërtet e arrin këtë epitet, kurse aspektet tjera nuk luajnë rol të veçantë. Për fat të mirë kjo praktikisht ka ndodhur me mua se përndryshe nuk kisha mbërri ku jam. Shumë herët kam filluar të shes piktura. Kudo që isha në Holandë kisha mjaft porosi, së pari për portrete dhe pastaj për pikturat te tematikave të ndryshme. Në qytetin e parë ku isha në fillim, për kinemanë e qytetit, e kam bërë, një pikturë që qëndron në holin hyrës. Ofertat kanë qenë të shumta, së pari në Holandë e pastaj edhe jashtë saj.

Acryl ne pelhur Egjipt 2012

Luver,Paris 2010

- Si u bë që t'i thyeni kufijtë , madje të bëheni një piktor i njohur interkontinental?

 

 

 - Mbas një numri të respektuar të ekspozitave në Holandë, fillova të marr thirrje nga vende të tjera të Evropës. Po jo vetëm thirrje. Madje, më kujtohet dhe ishte nje befasi, kur më mbërrini një letër që dikush nga Franca kërkonte autogramin tim ta ruajë në koleksionin e muzeut të saj. Pastaj ka pasur këso lloj kerkesash edhe më vonë, por kjo e para më ka lënë përshtypje dhe më ka kurajuar për punë.

- Në cilat vende më shumë jeni bërë i njohur në qarqet artistike?

Ik was daar uitgenodigd als ere kunstenaar

 

- Shumë pak, megjithatë, i kam disa kolegë të nderuar shqiptarë me të cilët komunikoj.

- Sa keni mundësi ta përcillni pikturën që sot krijohet në hapësirat shqiptare, por edhe të piktorëve shqiptarë që janë të shpërndarë nëpër botë. Cila është perspektiva e kësaj pikture.

- Mendoj se gjenerate e re e artisëtve të Kosovës ka mundësi të zhvillohet në fushën e artit. Jashtë Kosovës është një numër i vogël i artistëve që artin e kanë primar. Kuptohet që një artist duhet të jetë i angazhuar vetëm me art nëse mendon të mbërrijë rezultin e duhur. Kuptohet se në këso nivele të artistëve është një numër i vogël.

- Cilat ekspozita kanë ndikuar që suksesi të shënohet bindshëm.

- Çdo ekspozitë ka ndikuar pozitivisht dhe ka zgjuar intersim të madh dhe ka kontribuar në përgjithësi. Galeritë jo vetëm që ma kanë afruar një ekspozitë, por edhe anëtarësinë e përhershme, të jem arsisti i regullt. Në Holandë jam anëtar i artistëve në nivelin shtretror, jashtë Holandës jam anëtar i regullt i galerive dhe muzeve në shumë vende si për shembull: Danimarkë, Turqi, Brazil, Rumuni, Bullgari, Egjipt, etj.

- A keni në plan hapjen e ndonjë ekspozitë në Kosovë?

- Planet i bëj simbas thirrjeve. Në cilin vend marr thirrje aty ekspozoj. Në Kosovë nuk kam qenë i thirrur asnjëherë.

Acryl ne pelhur Egjipt 2012  

- Po, e perdor dhe është mjaft i sukseshëshm. Në vitin e kaluar kam marrë ftesë ku dhe kam ekspozuar në Rumuni, Bullgari, në biennale të vizatimit Tuzla dhe në dhjetor në Washington. Kurse në Kosovë kam qenë i refuzuar në Bienale të vizatimit më 2008. Menjëherë pas refuzimit nga Kosova kam marrë ftesë në biennale Cianciano në Itali, ku puna ime ka zgjuar interesim te madh. Prej 260 artistëve sa kemi marrë pjesë, nga ky nienal jemi zgjedhur n 30 prej tyre të expozojmë në Londër në galerinë e mirënjohur Gagrialdi. Më 2010 kam marrë thirrje për të ekspozuar në Louvre në Paris, dhe kam pasur jashtëzakonisht kritika pozitive rreth punës sime si dhe një komision me propozoi që prej ekspozitës së Parisit të marr pjesë me një ekspozitë shumë të madhe në World trade centrum në Bejin, Kinë.

- Unë ende e ruaj një portret timin që ma keni bërë më 11 mars të vitit 1981, me laps. A e punoni ende portretin?

- Po më kujtohet ai portret dhe më vjen shumë mirë që e ruani me kujdes shoku im, Faruk. Portretet i punoj ende por me një shprehje tjetër, më lirike dhe më bashkëkohore.

- Po, i botoj dhe një numër të publikimeve përpiqem t’i ruaj në arkivin tim. Fatbardhësisht që mediat elektronike na mundesojnë të publikojmë dhe t’i ruajmë më lehtë se mediat tradicionale. Publikime dhe kritika të ndryshme kam jo vetëm nga Holanda por edhe nga vende të ndryshme të botës. Kritika apo publikimi i fundit ka qenë në dhjetor të vitit të kaluar nga një kritike dhe historiante profesionale nga Holanda lidhur me dy ekspozita vetjake të fundit në Amsterdam dhe Den Haag. Për çudi që suksesi im nuk i tërheq mediat shqiptare dhe mbsein næn hijen e injorancës. As ekspozita në Luvër , Kinë dhe Washington nuk u la përshtypje gazetarëve të Kosovës, kur dihet që keto jan muzetë më të mëdha të botës. Gazetarët kosovarë janë më shumë të angazhuar me fillestarë që depërtojnë në ndonjë vende të Europës.

- Si jeton në Holandë. Si jeton familja e juaj. Ku janë të angazhuar fëmijët?

- Në Holandë jetoj qe dy decenie. Jetoj me gruan dhe katë femijët e mi në qytetin Arnhem. Gruja punon ne Universiteitn Radboud në Nijmegen si këshilltare e ambientit. I kam 3 vajza e një djalë, të gjithë studiojnë, dy vajzat juridikun , djali ICT kusrse vajza më e vogël është në shkollën e mesme. Unë, si dihet, merrem me krijimtari aristike, jap master klasë në një akademi private dhe jap workshops. Po nga ana tjetër udhëtoj shumë, si përmendë më parë në symposiume, workshop-e dhe seminare.

 - Ne vitet te fundit nuk mund t’u përgjigjem kërkesave që më ofrohen. Por e bëj seleksionimin simbas kushteve që ofrojnë vendet ku ekspozohet. Do të vazhdoj të punoj deri sa të jam në gjendje të regullt shëndetësore. Më tërheqin vende më të panjohura që ende nuk i kam vizituar.