Artist Veli Morina, Nje rrefim per shokun tim Shefqet Avdush Eminin
INTERNATIONAL ART SYMPOSIUM IN BOLU, TURKAY
Shqip
Një histori për mikun tim Shefqet Avdush Emini, viti 1977-1978
nga Veli Morina nga Gjakova
Ishte një e hënë kur u mblodhëm në korridoret e Akademisë së Arteve Figurative. Të gjithë ishim të panjohur për njëri-tjetrin, të ndarë në katër grupe bazuar në profesionin tonë. Provimi i pranimit zgjati pesë orë për pesë ditë rresht. Gjatë këtyre ditëve, të gjithë studentët takoheshin në korridoret e fakultetit, pavarësisht nga fusha e tyre, klasa sociale apo statusi financiar—qofshin të pasur, të mesëm apo të varfër, ne ishim të gjithë bashkë.
Kur e takova për herë të parë Shefqet Avdush Eminin, ajo që e dallonte nga të tjerët ishte veshja e tij. Ne ishim veshur pothuajse njësoj. Kështu gjetëm një pikë të përbashkët. Për fat, të dy u pranuam në fakultet, Shefqeti në degën e pikturës, ndërsa unë në skulpturë. Edhe pse në fusha të ndryshme, si studentë të vitit të parë që nuk njihnim askënd tjetër, qëndronim gjithmonë bashkë. Shefqeti kishte një talent të jashtëzakonshëm, një dhunti që askush tjetër nuk e kishte.
Ishim shumë të varfër nga ana materiale—na mungonin bojërat, pëlhurat dhe pothuajse të gjitha materialet e nevojshme. Më kujtohet qartë se shpesh studentët përdornin vetëm gjysmën e një tubi boje dhe pjesën tjetër e hidhnin. Për shkak të situatës sonë financiare, Shefqeti dhe unë ishim të detyruar t’i merrnim fshehurazi ato bojëra të hedhura, sepse ndryshe do të thaheshin dhe nuk do të mund të përdorenin më.
Shefqeti ishte i talentuar në çdo fushë artistike, por në fakultet mësuam gjëra të reja si dimensionet, përmasat, etj. Ai ishte më i miri ndër ne.
Si studentë, kalonim shumicën e kohës bashkë. Përjetuam bashkë vështirësitë dhe gëzimet e jetës studentore, si dhe marrëdhëniet tona me profesorët. Ekziston një shprehje mes studentëve:
"Nota e një studenti asnjëherë nuk është e barabartë me dijen e tij."
Më kujtohet kur u dhanë çmimet për studentët më të talentuar. Të gjithë e dinim se kush ishte më i miri dhe më i talentuari—Shefqeti. Ai u nominua si talenti më i madh në pikturë dhe pritej që ta fitonte atë çmim. Por, për fat të keq, kjo nuk ndodhi. Çmimi iu dha një studenti bullgar. Ishim të gjithë të shokuar nga kjo padrejtësi ndaj Shefqetit. Vendimi i padrejtë dhe jo profesional i komisionit shkaktoi pakënaqësi te studentët dhe disa profesorë.
Një grup studentësh iu afruan një profesori që ishte pjesë e komisionit dhe e pyetën pse çmimi iu dha dikujt tjetër, kur të gjithë e dinim që Shefqeti e meritonte. Përgjigjja e profesorit ishte: "Ju lutem, mos e ngrini këtë çështje," dhe pa hezitim pranoi se çmimi iu dha studentit bullgar me emrin Ratka.
Më vonë, profesori e pranoi gabimin dhe padrejtësinë e vendimit. Ai iu drejtua Shefqetit me këto fjalë: "Të lutem, më fal për gabimin që bëra. Do të të jap personalisht një çmim, sepse ai çmim duhej të ishte i yti." Por Shefqeti, me integritetin e tij, refuzoi ofertën e profesorit. Ai iu përgjigj:
"Më thuaj, profesor, kush ishte vërtet studenti më i mirë në pikturë? Ti? Anëtarët e komisionit? Apo ia dhatë çmimin dikujt tjetër?"
Përgjigjja e Shefqetit nuk erdhi nga zhgënjimi, por nga parimet e një artisti të ri. Ai tha: "Për mua, e rëndësishme është që komisioni e njohu punën time dhe më vlerësoi, edhe nëse trofeun ia japin kujtdo që dëshirojnë." Ai ndjeu keqardhje për këtë padrejtësi dhe për atë që ndodhi.
Megjithatë, kjo padrejtësi nuk e ndali Shefqetin. Puna dhe talenti i tij vetëm u forcuan edhe më shumë, dhe sot, pikturat e tij vlerësohen në mbarë botën.
Shefqet, mos u ndal kurrë…
Shefqeti dinte si të paraqiste dritën, hijet dhe tonet e ngjyrave me domethënie, duke i dhënë jetë pikturës. Edhe sot, shohim veprat dhe talentin e tij të ekspozuar në muzetë e botës.
Gjatë viteve tona studentore, u dashuruam me dy vajza, të cilat më vonë u bënë shoqet tona të jetës. Sot, të dy kemi nga katër fëmijë, dhe në këtë mënyrë, miqësia jonë u bë edhe më e fortë. Jam krenar për mikun tim, për talentin dhe pikturat e tij.
Fati na ndau që prej vitit 1983, por sa herë flas për pikturat e tij, ndiej se jam më afër tij.
Kam aq shumë për të thënë për mikun dhe kolegun tim. Kombi dhe populli shqiptar duhet të jenë krenarë për Shefqet Avdush Eminin, për talentin, punën dhe kontributin e tij në botën e artit.
Anglisht
A Story About My Friend Shefqet Avdush Emini, Year 1977-1978 by Veli Morina from Gjakova
It was a Monday when we gathered in the corridors of the Academy of Figurative Arts. We were all strangers to each other, divided into four groups based on our profession. The entrance exam lasted five hours for five consecutive days. During these days, all students would meet in the faculty corridors regardless of their field, social class, or financial status—whether wealthy, middle class, or lower class, we were all together.
When I first met Shefqet Avdush Emini, what distinguished him from the others was his clothing. We were dressed almost the same. That’s where we found our common ground. Fortunately, we were both admitted to the faculty, Shefqet in the painting department, while I was in the sculpture department. Even though we were in different fields, we students stayed together as a group since we were all in our first year and knew no one else. Shefqet had an extraordinary talent that no one else had.
We were very poor in material terms—we lacked paints, fabrics, and almost all the necessary materials. I clearly remember many instances when other students would use only half a tube of paint and throw the rest away. Because of our financial situation, Shefqet and I had to secretly take or "steal" the discarded paint, as otherwise, it would dry out and be of no use.
Shefqet was talented in every artistic field, but in the faculty, we learned new things like dimensions, proportions, etc. Shefqet was the best.
As students, we spent most of our time together. We experienced the ups and downs of student life, as well as our relationships with professors. There is a saying among students:
"A student’s grade is never equal to their knowledge."
I remember when the awards for the most talented students were given out. It was well known who was the best and most talented—Shefqet. Shefqet was nominated as the best talent in painting, and it was expected that he would win that award. However, unfortunately, that did not happen. The prize was given to a Bulgarian student. We were all shocked by this injustice against Shefqet. The unprofessional and unfair decision of the committee led to an uproar among students and some professors.
A group of students approached a professor who was part of the committee and asked why the award was given to someone else when we all knew that Shefqet deserved it. The professor’s response was: "Please do not escalate this situation," and without hesitation, he admitted that the prize was awarded to the Bulgarian student named Ratka.
Later, the professor acknowledged the mistake and the unfairness of the decision. He then addressed Shefqet with these words: "Please forgive me for the mistake I made. I will personally give you an award because the prize should have been yours." But Shefqet, with integrity, refused the professor’s offer. Instead, he responded:
"Tell me, professor, who was truly the best student in painting? You? The committee members? Or did you give the award to someone else?"
Shefqet’s response was not out of disappointment but as a young artist with principles. He stated, "For me, what matters is that the committee recognized my work and rewarded me, even if the trophy goes to whoever they wish." He felt sorry for the disgrace caused and for what had happened to him.
However, this injustice did not stop Shefqet. His work and talent only grew stronger, and today, his paintings are valued worldwide.
Shefqet, never stop...
Shefqet knew how to present light, shadows, and tones of colors with meaning, giving life to painting. Even today, we see his work and talent displayed in museums around the world.
During our student years, we fell in love with two girls, who later became our lifelong companions. Now, we both have four children, and in this way, our friendship became even stronger. I take pride in my friend, I am proud of his talent and his paintings.
Fate has now taken him away from us, as we have been apart since before 1983, but whenever I speak about his paintings, I feel closer to him.
I have so much to say about my friend and colleague. The nation and the Albanian people should be proud of Shefqet Avdush Emini for his talent, work, and contribution to the world of art.
Pershendetje dhe respekt
Artist Veli Morina
Me: 4-5-2020
